In onze hoogopgeleide maatschappij is het logisch om de kennis van burger in te zetten voor publieke vraagstukken. En waar het in bedrijven al langer gemeengoed is om vragen voor te leggen aan de hele organisatie is dat in het publieke domein nog minder gangbaar.
Weliswaar kennen we al heel lang de term burgerparticipatie, maar helaas betekent dit in bijna alle gevallen dat burgers mogen participeren in het overheidsproces. Een betere aanpak zou zijn om de overheid te laten participeren in de burgerprocessen, maar veel overheidsorganisaties blijken daar nog niet klaar voor.
We presenteren in deze blog 4 werkvormen, die in sterke mate kan bijdragen aan het benutten van burgerkennis bij het oplossen van lastige maatschappelijke vraagstukken.
Raadpleging bij community of interest – Het is al gebruikelijk dat bedrijven en in toenemende mate ook overheden burgerpanels vormen om deze te kunnen raadplegen over uiteenlopende zaken. Vaak zijn deze panels beperkt van omvang en redelijk stabiel qua samenstelling. Hierdoor is per raadpleging een vrij hoge participatiegraad nodig om voldoende kwaliteit te behalen. Zeker als de samenstelling ook nog eens beperkt is tot mensen van een beperkt aantal professies (de zogenaamde Communities of Practice) of beperkt qua locatie (de zogenaamde Communities of Place) wordt niet het optimale resultaat behaald omdat de variëteit/diversiteit aan de poort is beperkt. In plaats daarvan werkt antwoordvooroverheden.nl met Communities of Interest. Het principe is hiervan dat iedereen (idealiter alle burgers zich kan aanmelden (lokaal tot nationaal tot internationaal)) maar per uitdaging beslissen of ze bijdragen op basis van interesse of belang. Deze werkwijze werkt al een tijdje prima in Singapore waar uit een groot panel van tienduizenden burgers telkens een klein deel (zeg 1000 of 3000) kunnen reageren op een vraag mits ze dat heel snel doen (24 of 48 uur). Op deze wijze reageren juist de mensen met specifieke kennis of inzicht of ideeën of belangen snel en gemotiveerd.
Continue gemeentelijke—micro—monitoring – waar het bij raadpleging nog gaat om vragen die de overheid stelt aan burgers, gaat het bij micro-monitoring om dat vraag wat burger te melden/vertellen hebben aan overheden omdat dit volgens hen te maken heeft met de publieke zaak. Het CitizenConnect systeem van TOP innosense wordt door antwoordvooroverheden.nl in de markt gezet en samen met Perspectief heeft Perspectief het Iedereen Praat Mee systeem ontwikkeld om juist moeilijk bereikbare groepen te bereiken hun „voice” mee te kunnen nemen in alle overheidsprocessen van operationele kwaliteitsfeedback voor diensten tot input voor beleidsvorming.
Ideeën aandragen die mogen mislukken – Het zal steeds vaker gaan voorkomen dat er wel een uitdaging of probleem is maar niemand is in staat om een aantoonbaar werkende oplossing te bedenken. In een dergelijk geval is het slim om een zogenaamde SafeFail benadering te gebruiken. Hierbij worden eerste enkele honderden ideeën verzameld via raadpleging om daarna – in de wetenschap dat NIEMAND hét idee heeft ingebracht (dat kon immers niet) worden de ideeënhouders bijgebracht om GEZAMENLIJK een aantal zeer uiteenlopende ideeën te ontwikkelen die het goede bevatten van de eerder verzamelde ideeën maar tevens minder de nadelen van die ideeën in zich dragen. Deze ideeën van de tweede generatie vormen tezamen een set die zeer divers is qua aanpak, en die ieder voor zich niet de duur zijn om te proberen. In andere woorden, het is doenbaar om met een beperkt budget al deze ideeën te proberen, te kijken wat werkt (zonder grote onverwachte negatieve bij-effecten) en dan door te bouwen op wat werkt (en wat niet werkt te stoppen). Uiteindelijk worden dat wat werkt tot beleid verheven. Wij noemen dat omgekeerde beleidsvorming: eerst veel proberen, doorgaan met wat werkt en dat uitroepen tot beleid.
Vloeibaar (mee)stemmen – De huidige implementatie van lokale democratie is (naast stemmen) vooral een dualistische gemeenteraad die vóór of tegen een bepaald voorstel stemt. Het is bekend dat dit nogal eens leidt tot een keuze voor het minst slechte plan. Het klinkt misschien radicaal, maar weinigen weten dat het bij uitstek de Piratenpartij is die een systeem heeft ontwikkelt waarmee het mogelijk is om grote groepen mensen meerdere stemmen te laten uitbrengen op meerdere voorstellen. Bijvoorbeeld duizenden burgers die iedere een top 5 mogen kiezen uit 25 voorstellen. Het unieke aan dit systeem – Liquid Democracy – geheten is dat het vaak niet het meest gekozen #1 voorstel is dat op wint maar het voorstel dat wellicht 4e wordt, maar zoveel in de top5 staat dat het totaal aantal stemmen toch het grootste is. Vloeibaar meestemmen is daarmee een mooie manier om veel subtieler te komen tot beslissingen, zeker als het ingezet wordt in combinatie met de bovenstaande werkvormen.
Interesse in hoe wij dit concreet oppakken, neem dan contact op met Gertjan Verstoep per mail of op 06 28 24 24 06.