Een academische dialoog over innovatie in de publieke sector en het belang van een open overheid. De nieuwe manier van publieke diensten verlenen betekent een transformatie van een top-down dienstverlening naar een meer samenwerkende, interactieve, open en flexibele manier van dienstverlening.
In deze video (Eng.) staan een aantal lessen uit het verleden centraal en een vooruitkijk naar de toekomst.
Een perspectief op de NL overheden
Jarenlang zijn er ontzetten veel meters gemaakt om publieke dienstverlening verder te rationaliseren (te verzakelijken, elan, klantgerichter, betere processen). Bijkomstigheid is wel dat de huidige complexiteit van de samenleving zo groeit, zodat louter en alleen rationaliseren van publieke dienstverlening niet de oplossing is.
De focus ligt hierbij bij traditionele methoden om diensten meer lean te maken: outsourcing, kwaliteitshandvesten, benchmarking, efficiënter inrichten door KCC’s. In tijden van bezuinigen ontstaat een dominante aanpak van snijden.
Schijnwereld van beheersbare oplossingen
In de huidige aanpak breken partijen het vraagstuk nog te veel in stukjes, waardoor het probleem door verschillende partijen beheersbaar lijkt. Deze traditionele kijk zorgt voor langs elkaar opererende partijen en een schijnwereld van oplossingen, die niet op elkaar zijn afgesteld.
Buiten de invloedssfeer van de overheid
Bij deze complexe diensten blijkt dat de invloedssfeer van de overheid steeds kleiner wordt terwijl de problemen vaak nijpender worden. Het gedrag van de burger blijkt steeds vaker doorslaggevend voor het succes van de dienstverlening. De cruciale momenten liggen dan ook steeds meer buiten de reikwijdte van ‘de oude generatie publieke dienstverlening’. Het netwerk van de burger, de zelfredzaamheid, de motivatie van de burger zijn aspecten, die de overheid niet onder controle heeft. De overheid kan ook niet sturen op deze aspecten, dat is betuttelend en niet effectief. De overheid zal veel meer de kunst moeten gaan beheersen van het faciliteren: de burger zelf in staat stellen duurzaam ander gedrag te realiseren en vast te houden.
De kunst van denken over de grenzen van de eigen organisatie en keten.
Complexe maatschappelijke vraagstukken worden beïnvloed door de acties van individuen zelf, organisaties, familie, sociale netwerken, groepen enz. De illusie dat 1 van deze partijen het vermogen heeft om het vraagstuk zelfstandig naar de hand te zetten, verdwijnt.
De overheid moet de schijncontrole opgeven en inzien dat veel publieke waarde over de grenzen van de eigen organisatie wordt gecreëerd. Vroeger was de overheid in regie en kon een hiërarchisch model, grote schaal model en herhaalbare routines volstaan om maatschappelijke uitdagingen te omarmen.
Complexiteit door een sterke verwevenheid
De huidige vraagstukken in deze samenleving kenmerken zich door een sterke verwevenheid, een hoge graad van complexiteit, interactie tussen verschillende servicesystemen, over de bestaande grenzen van dienstverlening heen en een afhankelijkheid tussen bestaande sectoren, diensten en niveaus van overheid.
Veel maatschappelijke problemen en diensten zijn wicked – denk aan de milieuproblematiek, het fileprobleem, het integratiedebat.
Het samen creëren van een nieuw speelveld van nieuwe werkelijkheden en nieuwe omstandigheden is nodig. Alleen op deze manier kunnen we echt samen de verantwoordelijkheid nemen over de huidige lastige maatschappelijke vraagstukken, taai van aard. Hoe?, kijk eens naar de uitgangspunten van Antwoordvooroverheden.nl